Brexit en REACH: onduidelijkheid troef

Na drieënhalf jaar onzekerheid is de brexit eindelijk een feit. Toch blijft er nog heel wat onduidelijkheid bestaan over de toekomstige handelsrelatie tussen Groot-Brittanië en Europa. In het geval van de Europese chemiewetgeving REACH kan dit in het slechtste geval leiden tot een horrorscenario met twee aparte registratiesystemen en een verdubbeling van de bijhorende verplichtingen op het vlak van productwetgeving.

Als exportgerichte sector blijft de chemie- en farma-industrie de brexit betreuren. Sectorfederatie essenscia hoopt dat Europa en het Verenigd Koninkrijk in de beperkte onderhandelingstijd tegen het eind van dit jaar een evenwichtig handelsakkoord kunnen bereiken om een harde brexit te vermijden. Zo’n ‘no deal-scenario’ met douanecontroles, invoerheffingen en sterk verstoorde logistieke processen zou voor niemand een goede zaak zijn. Tegen de zomer zal duidelijk worden welke richting het uitgaat, want de Britten staan weigerachtig tegenover een verlenging van de overgangsperiode.

Tijdens die transitieperiode tot eind dit jaar blijft het Verenigd Koninkrijk gewoon deel uitmaken van de Europese interne markt en de douane-unie en blijft de EU-regelgeving, zoals REACH, van toepassing. REACH is de Europese verordening voor de registratie, beoordeling, autorisatie en gebruiksbeperking van chemische stoffen. Deze wetgeving vereist dat alle bedrijven die chemische stoffen, mengels of voorwerpen produceren, invoeren of gebruiken, bewijzen dat die stoffen veilig gebruikt kunnen worden voordat ze op de Europese markt komen. Het toekomstige handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie zal ook de toekomst van REACH bepalen.

Als er over het gebruik van de REACH-data die de voorbije tien jaar zijn verzameld geen duidelijke afspraken worden gemaakt, zal dit vanaf 1 januari 2021 – als het Verenigd Koninkrijk de eengemaakte markt in principe effectief verlaat – leiden tot twee aparte systemen met een aanzienlijke impact op de invoer en uitvoer van chemieproducten tussen de Europese Unie en Groot-Brittanië. Dit zou een verdubbeling kunnen betekenen van de administratieve rompslomp en bijhorende registratiekosten, zonder dat dit enige toegevoegde waarde of bijkomende informatie over de veiligheid van de stoffen oplevert. Ondernemingen die vandaag stoffen invoeren van een Britse leverancier kunnen na een feitelijke brexit namelijk plots wel eigen registratieverplichtingen hebben doordat de REACH-registraties van Britse bedrijven komen te vervallen.

Het is daarom van belang om in de komende onderhandelingen maximaal te streven naar het behoud van een gelijk speelveld en het behoud van informatie. Idealiter blijft het Verenigd Koninkrijk in de Europese Economische Ruimte en krijgt het een statuut zoals Noorwegen. In dat geval verandert er voor de bedrijven quasi niets en blijven de informatieverplichtingen over de veiligheid van stoffen niet alleen gelijk, maar blijft de informatie ook beschikbaar in een gezamenlijke databank, zowel voor de EU-lidstaten als het Verenigd Koninkrijk.

“Mocht een onderhandelde oplossing over REACH tegen 31 december niet lukken, pleiten we voor een verlenging van de huidige transitieperiode zodat een geleidelijke overgang mogelijk wordt. Het is echter onmogelijk te voorspellen hoe de onderhandelingen zullen uitdraaien en welke impact dit zal hebben op de REACH-verplichtingen van Belgische en Europese bedrijven. Het is daarom aangewezen dat bedrijven blijven rekening houden met het ergste scenario en zich voorbereiden op extra registratieverplichtingen vanaf 2021”, zegt Tine Cattoor, hoofd productbeleid bij essenscia.

Het Verenigd Koninkrijk is de vijfde belangrijkste handelspartner voor de Belgische chemie- en farmasector met een dagelijkse uitvoer richting Groot-Brittanië ter waarde van 23 miljoen euro en een positieve handelsbalans van bijna 5 miljard euro. Daarmee vertegenwoordigt het Verenigd Koninkrijk 7% van de totale export van de sector.

Nieuwsbericht van essenscia, 31/01/2020